Тохсунньу 15 күнүгэр, киэһэ 19ч30м "Түһүлгэ" НАДь Эргэ саҥа дьылы бэлиэтиир дьоро киэһэҕэ нэһилиэкпит дьоно- сэргэтэ хото мустан бырааһынньыктаатыбыт. 

Бу киэһэ түөлбэлэринэн "Ылбаҕай ырыам", тэрилтэлэринэн "Үлүһүйэр үҥкүүм" диэн 2022 сыл бастакы күрэҕэр түөлбэ олохтоохторо, тэрилтэлэрбит коллектива бэрткэ бэлэмнэнэн, ох курдук оҥостон, кустук курдук куоһанан кэлэн дьоро киэһэбитин киэргэттилэр. Бу киэһэ киирии билиэт тэҥнэбиллээх нүөмэринэн, соһуччу бэлэхтэри тутан күндү көрөөччүлэрбит үөрдүлэр. Ол курдук Анисия Дьяконова ис сүрэҕиттэн спонсордаабыт  саҥа дьыллааҕы торда, сушита оонньонон  көрөөчүлэрбит настроениеларын көтөхтө. 

"Ылбаҕай ырыам" конкурска Любовь Дьячковская "Кэрэхтээх чараҥа", Людмила Монастырева, Ольга Собакина дуэттара "Алаас"", Николай Максимов "Кэскил" уонна "Саһарҕа" түөлбэттэн кыргыттар ырыа бөлөхтөрө кытыннылар.  Түмүккэ Саһарҕалар кыайыылаах тахсан 3000 суумалаах сертификатынан наҕараадаланнылар. Бастакы, иккис, үһүс миэстэлэргэ Кэскил, Алаас уонна Кэрэхтээх чараҥа түөлбэлэр тахсан "Сайдам" маҕаһыынтан сертификаттарынан наҕараадаланнылар.

"Үлүһүйэр үҥкүүм" конкурска 3 тэрилтэ кытынна. Ол да буоллар сүрдээх көхтөөхтүк, суолта биэрэн бэлэмнэнэн тэрилтэлэрин чиэһин көмүскээтилэр. Олохтоох дьаһалта үҥкүүһүттэрэ "Матрешки" үҥкүүнэн нэһилиэкпит нэһилиэнньэтин элбэтэргэ ыҥырыы үҥкүүлэрэ барыбытын долгутта, уһуйаан коллектива араас омук норуоттарын үҥкүүтүн толорон көрөөччү дохсун ытыһын тыаһын ылыан ылла, орто оскуола үҥкүүһүттэрэ уруккуттан киһи сүрэҕин- быарын, дууһатын туппут "Танцор диско" индийскэй киинэ музыкатынан өрө көтүтэн  барыбытын Индия дойдутугар сырытыннарда. 

Түмүккэ, оскуола, олохтоох дьаһалта үҥкүүһүттэрэ Дьүүллүүр  Сүбэ биһирэбилин ылан сертификатынан, Муҥутуур кыайыылааҕынан "Ньургуйаана" уһуйаан коллектива буолан 3000 суумалаах сертификатынан наҕараадаланнылар. 

Бары кыттыбыт дьоммутугар, тэрийээччилэр ааттарыттан барҕа махталбытын тиэрдэбит. Инникитин даҕаны олоххо көхтөөх буоларгытыгар, чэгиэн доруобуйаны,дьиэ-кэргэттэргитигэр дьолу баҕарабыт!

 

Бэҕэһээ, о.э. тохсунньу 16 күнүгэр биһиги "Түһүлгэ" НАДь дьоҕус коллектива уонна ааспыт сыл түмүгүнэн "Сыл бастыҥ культура активиһа" номинация кыайыылааҕа Ксения Гоголева буоламмыт,    , дойдубут тэбэр сүрэҕэр Дьокуускайга киирэн культурнайдык, духовнай саппааспытын байыта испиктээкиллэргэ сылдьан, дуоһуйа сынньанан кэллибит. Ол курдук цирка "Луна" диэн саҥа дьыллааҕы  бүтэһик представлениетын көрдүбүт. Эстрада театра Н.Заболоцкай-Чысхаан айымньытынан туруорбут  "Мааппа" музыкальнай спектакльга сылдьан сүрэхпит хайда сыста. Мааппа оруолун эстрада ырыаһыта Амгаяна олус итэҕэтиилээхтик оонньоото. Кинини хомусчут, ырыаһыт өттүнэн билэр буоллахпытына, драмартыыска быһыытынан саҥа көрөн итэҕэйдибит, дуоһуйдубут, туруорааччы режиссер Амгалена Нотара, Ылдьаа оруолун Байбал Сэмэнэп чахчы табыллан оонньоото, ырыаһыттар Анастасия Готовцева, Варя Аманатова, Эрчим, Герман Степанов,  Николай Гоголев, иллюзионист Алексей Гольдеров  оонньуулларын көрөн, бэйэбитигэр саҥаны арыйдыбыт. Онтон киэһэ 18ч Саха театра "Алитет хайаҕа күрүүр" диэн 3 ч ордук уһуннаах спектакльга сылдьан, дьэ оһуобай улахан үлэ оҥоһуллубутун илэ харахпытынан көрдүбүт.

Дириҥ махалбытын тиэрдэбит коллективпыт профсойууһун председателигэр, уус - уран салайааччыбытыгар Агафья Барашковаҕа, сылаас сымнаҕас массыынатынан илдьэ сылдьыбыт Егор Барашковка уонна нэһилиэкпит олохтоохторун спектаклларга сылдьыҥ диэн ыҥырбыт.

 

  Убаастабыллаах нэһилиэкпит олохтоохторо, биир дойдулаахтарбыт, билэр-билбэт дьоммут, өссө биир сыл ааһан, номнуо саҥа 2022 сылга үктэннибит.  Ааспыт  сыл кимнээххэ эрэ үгүс үөрүүнү, ситиһиини, эмиэ да олоххо ыараханы тулуйан туоруур  тургутуктары көрдөрдө.  Кэлбит саҥа сыл барыбытын үрдүк үөрүүгэ сирдээтин, чэгиэн - чэбдик доруобуйаны аҕаллын!

Сыл саҕаланна да ханнык баҕарар киһиэхэ саҥа былааннары, көрүүлэри, сыаллары- соруктары туруорар, ааспыт сыл түмүктэрин түмэр.

Биһиги "Түһүлгэ" норуот айымньытын Дьиэтин 2021 сыллааҕы үлэбит отчуотун туттардыбыт. Хаһааҥҥы да сыллааҕар чэпчэкитик уонна түргэнник, этэҥҥэ туттаран үөрдүбүт. Урукку сылларга тэҥнээтэххэ, төһө даҕаны пандемия буоллар,  2021 сыллааҕы үлэбит көрдөрүүтэ үрдүк буолбутуттан кынаттанан өссө саҥа толкуйдар киирэллэр. Бу үүммүт  сылга үлэбит барыта САССР 100, республикабытыгар Ийэ, улууска  Ийэ сир, нэһилиэкпитигэр Утум сылларыгар ананар. Сылы быһа араас дьаһаллар тэриллэллэрэ былааннанар. Манна барытыгар "Түһүлгэ" НАДь иһинэн үлэлиир куруһуоктар, түмсүүлэр көхтөөх кыттыылара, араас таһымнаах быыстапкаларга, конкурстарга бэлэмнэнии,  сүрдээх элбэх түбүктэн, толкуйтан тахсара саарбаҕа суох, онон куруһуоктарбыт, түмсүүлэрбит салайааччыларыгар, чилиэттэригэр, нэһилиэкпит олохтоохторугар эрэлбит улахан.

Аны биир сүрүн үлэбитинэн, көрдөрүүбүтүнэн буолар "Түһүлгэ"НАДь сайтын үлэтэ. Сайт нөҥүө төһө элбэх  киһи биһиги ыытар информацияларбытын, кэнсиэртэрбитин көрбүтүнэн үлэбит сыаналанар. Ааспыт сылга улуус нэһилиэктэрин норуот айымньыларын Дьиэлэрин сайтарын үлэтин түмүгүнэн, биһиги оройуоннааҕы  "Айылгы" НАДь кэнниттэн иккис миэстэҕэ иһэр эбиппит, онон биһиги үлэбитин интэриэһиргиир, көрөр бар дьоммутугар дириҥник махтанабыт уонна инникитин даҕаны куруук  бииргэ буолуҥ диэн ыҥырабыт!

Сарсын, о.э. тохсунньу 15 күнүгэр  киэһэ 19ч30м Эргэ саҥа дьыл дьоро киэһэтигэр тэрилтэлэринэн үҥкүү, түөлбэлэринэн ырыа күрэхтэрэ ыытыллар. Манна тэрилтэлэрбит, түөлбэлэрбит көхтөөхтүк бэлэмнэнэ сылдьаллар, онон күндү нэһилиэкпит олохтоохторун бу  сонун көстүүнү көрөргүтүгэр ыҥырабыт. 

 

Бүгүн, тохсунньу 6 күнүгэр, нэһилиэкпит кырачааннарыгар уонна "Түһүлгэ" норуот айымньытын Дьиэтин үлэһиттэрин оҕолоругар Тымныы оҕонньор сиэнинээн Хаарчааналыын уонна саҥа сылбыт символа Баабыр буоланнар саҥа дьыллааҕы минньигэс бэлэхтэри туттардылар. Кырачааннар үөрүү бөҕө буолан хоһооннорун, ырыаларын тоҕо тардан кэбистилэр, Тымныы оҕонньору кытта оонньоон, хаартыскаҕа түһэн, бу күнү үйэтиттилэр.

Ааспыт сыл, ахсынньы 31 күнүгэр 2021 сылы атаарар, саҥа 2022 сылы  көрсөр дьоро киэһэҕэ,  Кытаанах нэһилиэгин дьоно-сэргэтэ, дьэ 2 сыл буолан баран, "Түһүлгэ" норуот айымньытын Дьиэтигэр, бырааһынньыктыы киэргэммит кулууппутугар мустан көрүстүбүт. Олохтоохтор, эдэрдиин - эмэнниин, урукку сыллардааҕы курдук тоҕо анньан кэлэн, сааланы толору мустан ыытыллар араас конкурстарга, оонньууларга кыттан, ыччат дьоммут ылбаҕай ырыаларын долгуйа иһиттибит. 

Үгэскэ кубулуйбут,  "Сыл бастыҥнарын" дохсун ытыс тыаһынан чиэстээтибит. Ол курдук "Сыл бастыҥ тыа хаһаайыстыбатын үлэһитэ" Айталина Пономарева, "Сыл бастыҥ Патриота" Михаил Ильич Нестерев, "Сыл бастыҥ Ветерана" Петр Дмитриевич Барашков, "Сыл бастыҥ Волонтера" Вадим Макаров, "Сыл бастыҥ олох-дьаһах коммунальнай хаһаайыстыбатын үлэһитэ" Иван Павлович Винокуров, "Сыл бастыҥ үөрэхтээһин үлэһитэ" Александра Борисова, "Сыл бастыҥ уһуйаан үлэһитэ" Тамара Неустроева, "Сыл бастын үөрэнээччитэ" 11 кылаас үөрэнээччитэ Михаил Аржаков, "Сыл бастыҥ доруобуйа харыстабылын үлэһитэ" Анна Михайловна Захарова, "Сыл бастыҥ культура активиһа" Ксения Гоголева буоллулар. Нэһилиэкпит баһылыга Егор Потапов ааһан эрэр сылга ситиһиибитинэн киэн туттан, бар дьонугар махтанан эҕэрдэ тыл этэн, улууска 2021 сыл түмүгүнэн Чурапчы нэһилиэгин кэнниттэн, Кытаанах нэһилиэгэ  II бочуоттаах миэстэни ылбыппытынан  эҕэрдэлээтэ уонна 2022 сылы САССР 100 сылынан нэһилиэкпитигэр "УТУМ" сылынан биллэрдэ. 

2021 сылга нэһилиэкпит олохтооҕо РС "Гражданскай килбиэн" бэлиэ хаһаайката Христина Николаевна Попова "За заслуги перед районом" диэн түөскэ анньыллар бэлиэ III степенинэн, Республика олоҥхоһутарын ассоциациятын чилиэнэ, 2018 сылга Ил Дархан Гранын ылбыт олоҥхоһут, тойуксут, чабырҕахсыт Сусанна Васильевна Лазарева үрүҥ көмүс түөскэ анньыллар бэлиэнэн, Өлүөхүмэҕэ ыытыллыбыт Олоҥхо ыһыаҕын сертификатынан,  Бүтүн Россиятааҕы переписькэ көхтөөх, кыһамньылаах үлэтин иһин Саина Седалищева Махтал Суругунан, Ксения Гоголева нэһилиэкпитигэр "Сыккыс" түмсүү салайааччыта улууска куруһуоктар, түмсүүлэр салайааччыларын икки ардыларыгар ыытыллыбыт "Бастыҥ салайааччы" конкурс II степеннээх Дипломунан наҕараадаланнылар. 

Түөлбэлэринэн, биирдиилээн маскараат күрэҕэр саамай көхтөөхтүк кыттыбыт "Саһарҕа" түөлбэлэр Анисия Дьяконова минньигэс тордун уонна салайаачы Татьяна Потапова "Сайдам" маҕаһыынтан сертификатынан наҕараадаланнылар. Биирдиилээн маскарааттарга Людмила Монастырева, Валентина Анемподистова, Сусанна Лазарева, Анастасия Винокурова, Зинада Андреева, Людмила Лугинова наҕарадаланнылар. Тымныы оҕонньор сиэннэринээн Хаарчанаалыын, Саҥа Дьыллыын кэлэн таабырын таайтаран, "Кытаанаҕым кырыалаах кыһына" хаартысканан күрэх кыайыылаахтарыгар грамоталары, бириистэри туттардылар. Ол курдук Бастакы миэстэни Иван Игнатьев, иккискэ Прасковья Собакина, үһүскэ Ксения Гоголева таҕыстылар. Бырааһынньык түмүгэр "Саҥа дьыл үөрүүтэ" розыгрыш супер - бирииһин ДИВАНы Александра Борисова сүүйдэ. 

Ити курдук нэһилиэкпит бар дьоно саҥа дьылы үөрэн- көтөн, үрдүк ситиһиилээх көрүстүбүт. Нэһилиэкпит ыччаттара "Саһарҕа" квинтет, Саргылана, Петр Бабиченколар, Степан Прохоров, Николай Максимов, Сардана Окоемова, Иннокентий Новгородов ылбаҕай ырыаларынан киэргэттилэр. ЫЫтааччылар Ольга Собакина, Николай Суздалов сатабыллаахтык салайан биэчэрбитин ыыттылар.

Аны олох аҕыйах кэминэн күтүүлээх саҥа дьыл бырааһынньыга тиийэн кэлэр. Номнуо биир сыл ааһа оҕуста. этэҥҥэ олордоххо сыл хонук дииллэр. Бу ааһан эрэр сылы бары дьиэбитигэр олорон, онлайн көрсүбүт эбит буоллахпытына, кэлээри турар 2022 сылы "Түһүлгэ" НАДь көрсөөрү бэлэмнэнии үлэлэрэ бара тураллар. Туох, ханнык конкурстар, ханнык күннэргэ бырааһынньык ыытылларын туһунан билиһиннэриэхпит. Биирдиилээн, дьиэ-кэргэнинэн, түөлбэнэн араас конкурстар, ол курдук

- "Кытаанаҕым кырыа кыһына" хаартысканан биирдиилээн бастааһыҥҥа конкурс. Кытаанах урукку да билиҥҥи да кыһыҥҥы кэмин хаартыскаҕа түһэрэн кыттаҕыт

- "Тымныы оҕонньор, Хаарчаана" конкурса. Кыайыылаахтары 5000, 3000, 2000 сууммалаах сертификаттар күүтэллэр

- Биирдиилээн бастааһыҥҥа, саҥа дьылы көрсөр күн, ахсынньы 31 күнүгэр  "Маскараат" конкурса. Кыайыылаахтары 2000 сууммалаах сертификаттар күүтэллэр.

- Ахсынньы 31 күнүгэр  "Саҥа дьыл үөрүүтэ" сүүйүүлээх оонньуу ыытыллар. Супер - бириис "Таир" маҕаһыынтан ДИВАН

Күндү нэһилиэкпит олохтоохторо, билиэттэр сотору атыыга тахсыахтара, саҥа сылы саҥа диваҥҥа көрсөргө билиэттэ атыылаһаарыҥ. 

Биир күрүс олохпутун киэргэтэн конкурстарга көхтөөхтүк кыттыҥ.

 

Кытаанахха о5о-аймахха үөрүүлээх түгэн тосхойдо. Бэҕэһээ, о.э. ахсынньы 6 күнүгэр саҥа таас оскуола-саад иннигэр саҥа дьыллааҕы харыйа уота сандаарда. Оскуола- саад коллектива уһуйаан иитиллээччилэригэр, үөрэнээччилэригэр саҥа таас дьиэҕэ киирбиттэринэн бырааһынньык тэрийэн, повардар сылаас илиилэринэн астаабыт тортарынан күндүлээн, "Түһүлгэ" норуот айымньытын Дьиэтин коллектива  остуоруйа көрдөрөн, төрөппүт комитета (председатель А.В.Пономарева) оҕолорго минньигэс бэлэҕи соһуччу оҥорон, Тымныы Мооруос оҕонньор, Хаарчаана эҕэрдэлээн "Кыһын Саха сириттэн" саҕаланар фестиваль чэрчитинэн Харыйа уотун уматтылар. Сотору күүтүүлээх, үгүс кэрэ түгэннэрдээх, таайтарыылаах саҥа дьылбыт тиийэн кэлиэ.

Бэҕэһээ, о.э. ахсынньы 3 күнүгэр, оройуоннааҕы "Айылгы" норуот  айымньытын Дьиэтигэр, "Үргэл" улуус хореографтарын 2021 сыллааҕы үлэлэрин түмүгүнэн "I бириэмийэ"туттарыытын  дьоро киэһэтэ ыытылынна. Биһиги нэһилиэкпититтэн бу үөрүүлээх, долгутуулаах дьаһалга "Түһүлгэ" норуот айымньытын Дьиэтин уус- уран салайааччыта Агафья Барашкова тэрийэн  В.С.Яковлев - Далан аатынан орто оскуола 6 кылааһын салайааччыта Александра Борисованы, уһуйаан музыкальнай салайааччытын Ольга Яковлеваны  илдьэ киирэн кытыннылар. 

 Бу саас, үргэллэр үҥкүү конкурсун ыыппыттара,  конкурска биһиги оскуолабыт 5  кылааһын коллектива "Сор суолунан" хоту көһөрүллүү туһунан сюжетнай үҥкүү туруоран Дьүүллүүр Сүбэ улахан биһирэбилин ылбыттара. Маны таһынан Дария Егорова, Николай Суздалов "Казахскай" үҥкүүнэн кыттан I лауреат аатын ылбыттара. 

Бириэмийэни туттарыы олус сонуннук, уратытык тэриллэн ыытылынна.Улуус бары хореографтара  кыһыл дорожканан хааман, флэш-моб толорон, үрдүк сыанаттан наҕараадалары ылан үөрүүлэрэ үрдээтэ.

Ол курдук уһуйаан музыкальнай салайааччыта Ольга Яковлева улуус культураҕа салаатын "Махтал суругунан", кылаас салайааччыта Александра Борисова "Лучший воспитательный номер с использованием местного материала" диэн финалист сертификатынан, биһиги уус-уран салайааччыбыт Агафья Барашкова улуус культураҕа салаатын Бочуотунай Грамотатынан наҕараадаланнылар. Бу үрдүк ситиһиилэринэн кыргыттарбытын эҕэрдэлиибит, инникитин айымньылаах үлэҕит таһаарыылаах, ситиһиилээх буоллун, дьиэ-кэргэттэргитигэр дьолу, чэгиэн доруобуйаны!

Үҥкүү курдук киһи этин-сиинин уһугуннарар, элбэххэ үөрэтэр, үгүс хамсаныыны эрэйэр, өйү-санааны уһугуннарар уус-уран айымньы биир кэрэ жанра биһиги нэһилиэкпитигэр өссө да сайда, кэҥии, эһиги үгүс сыраҕытын, кылааккытын киллэрсэ, үлэлэһэ тураргытыгар баҕарабыт!  

 

Сотору саҥа дьыл. Онон сибээстээн сылын аайы буоларын курдук Чурапчы улууһун норуот айымньыларын Дьиэлэрин салайааччыларыгар, баһаарынай өттүнэн эппиэтинэстээх үлэһиттэргэ, Чурапчытааҕы баһаарынай чаас специалистараЗахарова М.А, Дорофеев А.О, Иустинов Ю.Ф былааны таһынан баһаартан сэрэхтээх буолууга инструкция аахтылар, мунаарар боппуруостарга хоруйдаатылар. 

Улууспутугар 2021 сыллаахха 18 баһаар буолбут, ол былырыыҥҥы көрдөрүүгэ тэҥнээтэххэ  аҕыйах. Былырыын 33 баһаар, сүрүннээн хаппыт оттортон тахсыбыт буоллаҕына, быйыл олорор дьиэ, гараж, баанньык уокка былдьаммыттар. Баһаарынай чаас үлэһиттэрэ хас биирдии чааһынай ыалга сылдьан СР 105 сокуонугар олоҕуран баһаартан сэрэхтээх буолууну  тутуһар ирдэбил листовкаларын туттараллар диэн эттилэр. Аны аҕыйах хонугунан саҥа дьыл бэлэмэ, бырааһынньыга,  сүрдээх элбэх уот - күөс, гирлянда холбонуо онон баһаарынай өттүнэн сэрэхтээх буоларга күүскэ эттилэр. 

Дьиэ иһигэр пиротехника, бенгальскай уоттары, изолентанан эриллибит проводтар суох буолалларын булгуччу тутуһарбытыгар модьуйдулар. 

Аны таһырдьа салют ытарга эмиэ улахан сэрэхтээх буоларга ыҥырдылар, ол курдук салют уота окко түһэн хоромньу оҥорботун курдук дьаһанан ытыахтаахпытын өссө биирдэ санатан сүбэлээтилэр.

Алҕас арааһынай буолар түгэнигэр баһаарынайдары ыҥырарга 

84115141510 - Чурапчы баһаарынай чааһыгар эрийэргэ этэллэр, тоҕо диэтэххэ 101 номер куоракка тиийэн хаалар түгэннэрэ бааллар диэтилэр. 

Бары сэрэхтээх буолуоҕун, баһаарынай өттүнэн ирдэбили тутуһуоҕун! 

Сэтинньи 25 күнүттэн Өрөспүүбүлүкэбитигэр Олоҥхо декадата саҕаланна. Ол чэрчитинэн Кытаанахтааҕы "Түһүлгэ" норуот айымньытын Дьиэтэ, бүгүн, сэтинньи 27 күүгэр күнүс 16 чаастан kytanaxklub@ инстаграмнэ "Истиҥ сэһэргэһии" быһа быиэриигэ ыҥырар. Кыттыыны ылыахтара 2018 сыл өрөспүүбүлүкэбит Ил Дарханын гранын ылбыт, Олоҥхо ассоциациятын чилиэнэ, олоҥхоһут, тойуксут, чабырҕаҕы толорооччу Сусанна Лазарева, улуу хомусчут Лука Турнин сыдьаана хомусчут Варвара Турнина, дэгэрэҥ, тойук, олоҥхо толороооччу Виссарион Трофимов, чабырҕаҕы толорооччу, айааччы Любовь Монгуш. Нэһилиэкпитигэр норуот тылынан уус - уран айымньытын, сахабыт фольклорун илдьэ сылдьар, тарҕатар, толорор дьоммутун кытта ыкса билсиһиигэ кыттыһыҥ.